Tại sao cứ phải là “Con nhà nghèo học giỏi”?

Lâu nay sau mỗi kỳ thi Olympic quốc tế hay thi đại học, trên các trang báo lại tràn ngập các tin, bài về các tấm gương “con nhà nghèo học giỏi” như: “bố mẹ sửa khóa con giành huy chương vàng quốc tế”, “bố mẹ ăn xin nuôi con thi đỗ thủ khoa đại học”…

Ảnh minh họa từ Internet
Ảnh minh họa từ Internet

Tôi cũng sinh ra trong một gia đình nghèo (có lúc là đói theo đúng nghĩa đen) và khốn khổ mới học xong đại học. Trong sâu thẳm lòng mình  tôi hiểu sự hi sinh thầm lặng của các bậc phụ huynh và  những nỗ lực hơn người của các học sinh trong bài báo. Nhưng đọc xong, tôi không dứt ra khỏi được dòng suy nghĩ “tại sao bao nhiêu năm nay vẫn cứ là mô-típ “con nhà nghèo học giỏi”? Sau suy nghĩ, tôi ước hai điều.

Một là sẽ có ngày những tấm gương tuổi trẻ báo chí đưa ra sẽ không phải chỉ là "nhà nghèo thi đỗ thủ khoa" hay "giành huy chương vàng trong kỳ thi quốc tế" mà sẽ có thêm những bạn trẻ cống hiến cho sự tiến bộ của xã hội, có phát minh, sáng chế hay làm ra các sản phẩm, dịch vụ được tín nhiệm rộng rãi trên quy mô quốc tế.

Hai là thay vì "bố sửa khóa", "mẹ bán hàng rong" sẽ là "bố em cũng là một nhà toán học có tên tuổi", "mẹ em cũng là một nhạc sĩ đang được chú ý trên thế giới", "bố em là một doanh nhân sở hữu những công ty hàng đầu nhất thế giới và đang tài trợ cho nhiều dự án phát triển văn hóa cộng đồng"…

Không được phép quên xuất thân hay coi thường những người khác chỉ vì xuất thân hay địa vị xã hội nhưng nếu mặc định xuất phát điểm thấp như một sự tự hào lặp đi lặp lại, chúng ta sẽ chẳng bao giờ khá được.

Nhiều người nghĩ rằng hoàn cảnh khó khăn làm cho người ta cố gắng và tạo nên thành công nhưng tôi nghĩ tại sao chúng ta không tư duy rằng nếu những tài năng đó được nuôi dưỡng trong những điều kiện tốt hơn thì thành quả của họ không chỉ dừng lại ở đó? 

Trong môi trường tốt, các tài năng đó sẽ có điều kiện để học âm nhạc, khiêu vũ, thể thao, sáng tạo văn chương nghệ thuật và tham gia các hoạt động cộng đồng thúc đẩy sự tiến bộ của xã hội thay vì ngày đêm “học gạo” để “thoát nghèo” hay để trở thành người “thành đạt”. 

Đương nhiên khát vọng cá nhân “học để thoát nghèo” hay học để có địa vị xã hội cao hơn không có gì là xấu nhưng nếu tất cả chỉ dừng lại ở đấy thì thật lãng phí và đáng tiếc. Đương nhiên không phải ai xuất thân nghèo khó cũng chỉ nghĩ đến chuyện “thoát nghèo”.

Có nhiều người vẫn có khát vọng lớn lao và cuộc sống đầy nhân văn. Cũng không ai lựa chọn được xuất thân hay bố mẹ nhưng giá như gia đình các em không phải khổ và các em không phải chịu áp lực “áo cơm” thì tốt biết bao nhiêu.

Trái với tư duy thông thường cho rằng “con nhà giàu hay hư hỏng” tôi nghĩ giàu có hay xuất thân “thượng lưu” sẽ là một điều kiện tốt tạo đà cho tài năng phát triển toàn diện và đạt đến đỉnh cao nếu như các gia đình thuộc diện này làm cho con cái hiểu rằng bản thân cuộc sống phong phú và rộng lớn hơn chuyện kiếm tiền và lẽ sống của đời người không chỉ dừng lại ở việc truy tìm lợi ích vật chất của bản thân.

Ở đó các tài năng ngay từ nhỏ sẽ có được môi trường tốt nhất để theo đuổi đam mê, sống cuộc đời phong phú và nhân văn thay vì phải vừa nỗ lực theo đuổi đam mê vừa vật lộn với gánh nặng áo cơm.

Theo Báo Lao động