Dân sinh
Fica
DTiNewsVụ 39 người chết trên xe container ở Anh: Bàn chuyện “nhân tài” và “nhân tai”
(Dân trí) - Khi chúng ta mải bàn thế nào là nhân tài thì một thảm hoạ nhân tai – 39 người chết trên xe container ở Anh tại Anh đang thu hút ống kính của giới truyền thông quốc tế.
Bài viết thể hiện quan điểm của chuyên gia Lê Ngọc Sơn (Chuyên gia Truyền thông Chiến lược và Xử lý khủng hoảng, thuộc Nhóm Nghiên cứu Quốc tế về Truyền thông về Khủng hoảng, ĐH Công nghệ Ilmenau, CHLB Đức):
Gia đình tôi có 4 anh em sang Đức học và nghiên cứu các bậc sau đại học. Quả thật ở vùng quê nghèo thì hầu như ít người không biết đến. Nhưng chính vì thế, dăm năm trở lại đây, tôi và gia đình cực kỳ khó xử, khi rất nhiều người đến nhà đặt vấn đề: cho con cháu họ đi Đức với.
Tôi bảo là nhà cháu đi bằng con đường học hành. Học xong cũng xác định về, vì không thích ở nước ngoài. Và quả thật, ở Việt Nam không thiếu đất dụng võ, tội chi ở nước ngoài. Và nếu con cô chú có khả năng học, thì cháu sẵn sàng hướng dẫn.
Còn để đi theo con đường vượt biên thì cháu không biết, và không khuyến khích, bởi con đường đó là một con đường đầy nước mắt, đi khó trở lại, đi dễ khó về.
Vụ 39 người chết trên xe container vượt biên vào Anh xuất hiện trên trang nhất nhiều tờ báo quốc tế ít ngày qua.
Mỗi năm tôi cũng tư vấn để cho vài trường hợp sang học thạc sĩ, hoặc học phổ thông. Còn những trường hợp “theo đường dây” thì tôi khuyên họ đừng chọn, vì tôi không biết. Tất nhiên, đa số lại thích con đường của những đường dây đưa người. Bởi vì nó dễ dàng, không mệt óc, và được thổi phồng là “mau giàu có”.
Nhiều người hiểu thì không sao, nhưng cũng có những trường hợp rất khó ăn khó nói. Vì họ cứ nghĩ mình không muốn con cái họ đổi đời, sợ họ hơn mình.
Thực sự thì những lao động đi theo đường dây này sang các nước châu Âu (Đức, Anh...) làm nghề gì?
Đa số ở Đức thì chọn làm nghề móng (nails) hoặc làm trong các nhà hàng Việt. Đa số chủ người Việt cũng bóc lột đến nơi đến chốn (tất nhiên, có thế họ mới dám rủi ro tuyển những người không giấy tờ; và bản chất 2 bên đều có lợi). Rất ít, cực kỳ hạn hữu, mới có Tây thuê những người này. Sang Anh thì khác hơn chút, “trồng cỏ” là nghề được cho là mau giàu.
Ảnh Phạm Thị T. M. do gia đình người Việt cung cấp đến báo Guardian (Anh) kêu cứu rằng con gái họ có thể nằm trong số 39 người chết trên container (Ảnh: Guardian).
Cái khổ của mấy ông người Việt mình là đi Tây khổ bỏ xừ, nhưng về Việt Nam hay chém là “sướng”, “thu nhập vài ngàn, nhẹ nhàng”... Thế là mấy ông ở nhà tin sái cổ, nghe theo. Con gái con trai đủ 16, 17 là “định hướng đi nước ngoài”. Dần dần, nhiều làng quê ở Nghệ An - Hà Tĩnh kéo nhau ầm ầm “đi vùng kinh tế mới”.
Thế nên, có đám cưới ở Berlin của người quê Hà Tĩnh, có đến hơn 600 anh/chị/em khách khứa là người... xã Thiên Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) đến dự. Đến Berlin, ra bất cứ ngõ ngách nào, bạn dễ nghe tiếng trọ trẹ dễ thương quê em.
Cứ thế, họ ra đi. Lũ lượt lứa thanh niên này đến lứa thanh niên khác.
Tôi nghĩ, đây là vấn đề quan trọng hơn chuyện bàn về định nghĩa nhân tài. Nó vừa là câu chuyện sinh kế xã hội, vừa là câu chuyện hình ảnh và danh dự quốc gia...
Như báo Dân trí đưa tin, ngày 25/10, Báo Guardian (Anh Quốc) cho biết một gia đình tại Việt Nam kêu cứu rằng con gái họ có thể nằm trong số 39 người thiệt mạng trong thùng xe container ở Essex, Anh tuần này.
Theo Guardian, gia đình của Phạm Thị T. M. (sinh năm 1993) đã cung cấp đoạn tin nhắn cuối cùng của con gái họ và nghi ngờ rằng, M. là một trong số 39 nạn nhân bị phát hiện thiệt mạng trong thùng xe tải ở Essex, Anh hôm 23/10.
Trong đoạn tin nhắn gửi qua điện thoại cho mẹ, M. 26 tuổi, nói rằng cô đang rơi vào tình trạng khó thở và gửi lời xin lỗi bố mẹ vì con đường qua nước ngoài không thành, kèm với địa chỉ nơi cô sinh ra.
Thời điểm gia đình M. nhận được tin nhắn của cô là vào lúc 4h28 sáng 23/10 theo giờ Việt Nam. Thời điểm này là khoảng 22h28 theo giờ Anh, khi thùng xe tải chở 39 nạn nhân đang trong quá trình di chuyển và chỉ 4 giờ đồng hồ trước khi xe cấp cứu được gọi tới và các thi thể được phát hiện.
Mimi Vu, chuyên gia đầu ngành về tình trạng buôn người Việt Nam sang châu Âu và Anh, nhận định đoạn tin nhắn do M. gửi về gia đình dường như là thật.
“Cô ấy đã viết cả tên và nơi xuất thân của cô ấy, đây là điều rất quan trọng, để cho mọi người biết nơi cô ấy nên được chôn cất. Việc đưa thi thể về quê hương của họ là điều rất quan trọng”, Vu cho biết.
Ngày 23/10, cảnh sát Anh cho biết 39 người bị phát hiện đã chết trong thùng đông lạnh ở khu công nghiệp Waterglade, Essex, Anh.
Đến ngày 24/10, giới chức Anh cho hay toàn bộ 39 nạn nhân, bao gồm 31 đàn ông và 8 phụ nữ, là công dân Trung Quốc. Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm nay nói rằng cảnh sát Anh vẫn đang trong quá trình xác minh và hiện tại chưa thể khẳng định toàn bộ 39 nạn nhân đều mang quốc tịch Trung Quốc.
Đại sứ quán Việt Nam tại Anh đang phối hợp với cảnh sát Anh để tìm hiểu nghi vấn trong số 39 nạn nhân tử vong trong thùng xe tải có thể mang quốc tịch khác ngoài Trung Quốc.
Lê Ngọc Sơn
Chuyên gia Truyền thông Chiến lược và Xử lý khủng hoảng, thuộc Nhóm Nghiên cứu Quốc tế về Truyền thông về Khủng hoảng, ĐH Công nghệ Ilmenau, CHLB Đức
