Có bao nhiêu người từng sinh ra trên Trái Đất?

Dân số loài người - vốn dĩ được thúc đẩy bởi quá trình công nghiệp hóa và cải tiến nông nghiệp - chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể trong 2 thế kỷ qua.

Cụ thể, dân số đã tăng từ 1,6 tỷ người vào năm 1900, lên con số hơn 8 tỷ vào năm 2023. Một số người có thể sẽ cho rằng, số người hiện sống trên Trái Đất có lẽ còn nhiều hơn số người từng sống từ trước tới nay. Tuy nhiên, chúng ta ắt hẳn đã nhầm.

8 tỷ là con số vô cùng nhỏ bé

Theo ước tính của Cục Tham chiếu Dân số Hoa Kỳ (PRB), có khoảng 117 tỷ người đã ra đời kể từ năm 190.000 trước Công Nguyên, vượt xa con số 8 tỷ người đang sinh sống trên Trái Đất hiện nay.

Qua đó thấy rằng, để có dân số như giờ đây, số lượng người chết thực sự là vô cùng lớn. Một giả thuyết khác là tuổi thọ con người từng ở mức rất thấp, khiến cho việc duy trì dân số là điều không thể.

PRB đã sử dụng ước tính dân số từ nhiều thời điểm khác nhau trong lịch sử, đồng thời áp dụng tỷ lệ sinh giả định thấp hơn theo thời gian để phản ánh tỷ lệ sinh giảm.

Số liệu từ PRB xác nhận, tuổi thọ trung bình của một người sống ở Pháp tại thời kỳ đồ sắt (khoảng từ năm 800 TCN đến năm 100 SCN) chỉ vỏn vẹn là 10 đến 12 năm. Ở những thời kỳ trước, con số này thậm chí còn thấp hơn.

Như vậy, việc sống sót, hay duy trì dân số loài người, từng là "thử thách" vô cùng khó khăn cho bất kỳ ai. Điều này đến từ nhiều yếu tố, như chiến tranh, dịch bệnh, khan hiếm thức ăn, bạo lực...

Trong điều kiện này, ước tính tỷ lệ sinh nở sẽ phải đạt khoảng 80 ca trên 1.000 thì loài người mới có thể tồn tại như thời nay. Để so sánh, tỷ lệ sinh cao nhất thế giới hiện thuộc về các nước châu Phi cận Sahara, với trung bình 35 - 45 ca sinh trên 1.000 dân.

Bao giờ dân số thế giới ngừng tăng?

Một số quốc gia, tiêu biểu là Nhật Bản, hiện đang phải đối mặt với tình trạng giảm dân số với tốc độ nhanh nhất trong 14 năm liên tiếp. Năm 2022, mức giảm này là khoảng 800.000 người. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử toàn bộ 47 tỉnh ở Nhật Bản đều giảm dân số trong một năm.

Hệ quả này đến từ tình trạng dân số già ở Nhật Bản đã ảnh hưởng đến hầu hết mọi khía cạnh của xã hội. Các trường học thậm chí phải đóng cửa vì thiếu học sinh. Trong khi đó, hơn 1,2 triệu doanh nghiệp nhỏ có chủ sở hữu ở độ tuổi khoảng 70 và không có người thừa kế.

Thủ tướng Kishida Fumio đã coi việc giải quyết vấn đề giảm tỷ lệ sinh là một trong những mục tiêu chính sách hàng đầu của chính phủ. Ông cam kết tài trợ hàng năm khoảng 3,5 nghìn tỷ yên (25,2 tỷ USD) trong ba năm tới cho gói chăm sóc trẻ em mới, bao gồm cả việc sinh và nuôi con cũng như trợ cấp giáo dục.

Theo phân tích của Trung tâm Nghiên cứu Pew về dữ liệu mới từ Liên Hợp Quốc, lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại, dân số thế giới được dự đoán sẽ gần như ngừng tăng vào cuối thế kỷ này, phần lớn là do tỷ lệ sinh toàn cầu giảm.

Đến năm 2100, dân số thế giới được dự đoán sẽ đạt khoảng 10,9 tỷ người, với mức tăng trưởng hàng năm dưới 0,1%. Đây là mức giảm mạnh so với tỷ lệ hiện tại.

Bên cạnh đó, độ tuổi trung bình của thế giới dự kiến sẽ tăng lên thành 42 vào năm 2100, tăng từ mức 31 hiện tại, và từ mức 24 vào năm 1950.