Tân Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc có thể giúp cải thiện liên lạc với Mỹ

Trung Quốc hôm 29/12 đã bổ nhiệm Tư lệnh Hải quân Đổng Quân làm bộ trưởng Quốc phòng mới của nước này, 2 tháng sau khi người tiền nhiệm Lý Thượng Phúc bị miễn nhiệm.

Động thái này được đánh giá là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Chủ tịch Tập Cận Bình nhằm đưa Trung Quốc trở thành một cường quốc thống trị toàn cầu.

Mặc dù phía Bắc Kinh không nêu rõ lý do cho chiến lược thay thế này nhưng theo các nhà quan sát việc bổ nhiệm ông Đổng Quân trùng với thời điểm căng thẳng Mỹ - Trung gia tăng, đặc biệt liên quan đến Đài Loan và trong bối cảnh Bắc Kinh đang nỗ lực tăng cường năng lực quân sự. Vì vậy, các chuyên gia cho rằng, việc bổ nhiệm lần này có thể tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho liên lạc quân sự cấp cao giữa Mỹ và Trung Quốc.

Việc bổ nhiệm Đổng Quân cũng phù hợp với việc Trung Quốc đang tiến hành nâng cấp quân đội, phản ánh sự thay đổi lớn hơn trong động lực địa chính trị.

Với tư cách là Bộ trưởng Quốc phòng, ông Đổng Quân sẽ đóng vai trò quan trọng với tư cách là bộ mặt đại diện của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), giao tiếp với giới truyền thông và các lực lượng vũ trang khác.

Các nhà quan sát Trung Quốc tin rằng, đây là lần đầu tiên một chỉ huy hải quân Trung Quốc được chọn làm bộ trưởng quốc phòng, người có vai trò cụ thể là "ngoại giao quân sự".

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc thường thực hiện ngoại giao quân sự, gặp gỡ các quan chức quân sự đến thăm và đại diện cho Trung Quốc ở nước ngoài.

Trong khi đó, quyền chỉ huy hoạt động của quân đội Trung Quốc nằm trong tay Quân ủy Trung ương do chính Chủ tịch Tập Cận Bình đứng đầu. Ông Đổng Quân hiện chưa phải là thành viên của Quân ủy Trung ương.

Ông Đổng Quân là ai?

Tân Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc sinh năm 1961 tại tỉnh Sơn Đông. Ông theo học tại Học viện Hải quân Đại Liên và bắt đầu phục vụ trong PLA từ năm 1978 và từng là phó Tham mưu trưởng Hạm đội Bắc Hải.

Năm 2013, ông được bổ nhiệm giữ chức phó Tư lệnh Hạm đội Đông Hải, trụ cột của Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông. Ông cũng từng là phó tư lệnh của Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Nam hoạt động ở Biển Đông tranh chấp khi được bổ nhiệm vào năm 2017.  Đến tháng 7/2018, ông được thăng quân hàm trung tướng.

Năm 2021 ông được thăng quân hàm thượng tướng và cũng là năm ông trở thành Tư lệnh Hải quân Trung Quốc.

Chuyên môn về hải quân, trong đó đặc biệt là tàu ngầm của vị bộ trưởng mới này có ý nghĩa quan trọng với nước này vì lực lượng hải quân không chỉ mở rộng hoạt động tới các khu vực như Địa Trung Hải và Nam Phi mà còn đang nỗ lực tăng cường năng lực cho lực lượng này.

Ông Đổng Quân cũng được nhận định có thể tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho liên lạc quân sự cấp cao Mỹ - Trung. "Ông Đổng đã quen với việc quản lý các cuộc đụng độ suýt xảy ra giữa quân đội Trung Quốc và Mỹ. Điều này rất hữu ích khi ông ấy phải giải quyết các cuộc khủng hoảng giữa quân đội cả hai nước", chuyên gia Li Mingjiang tại trường Nghiên cứu Quốc tế Rajaratnam ở Singapore, nhận định.