Thổ Nhĩ Kỳ chấp nhận Thụy Điển vào NATO, Nga giận dữ đáp trả

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cuối ngày 10/7 thông báo, Thổ Nhĩ Kỳ đã đồng ý ủng hộ Thụy Điển gia nhập liên minh quân sự do Mỹ dẫn dắt. Động thái này được coi là dỡ bỏ rào cản cuối cùng đối với Thụy Điển trong việc gia nhập NATO.

"Đây là bước đi lịch sử, giúp tất cả các đồng minh NATO mạnh mẽ và an toàn hơn", ông Stoltenberg cho biết sau khi chủ trì cuộc họp với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson hôm 10/7 tại Lithuania.

Trước đó, ông Erdogan nói rằng, Ankara sẽ ủng hộ Thụy Điển gia nhập NATO nếu Liên minh châu Âu (EU) chào đón Thổ Nhĩ Kỳ. Theo báo Andolu, Thổ Nhĩ Kỳ đã nhận được cam kết từ Thụy Điển và một số đồng minh khác về việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt, dỡ các rào cản đầu tư, thương mại quốc phòng.

Tuy nhiên, ông Stoltenberg phủ nhận mối liên hệ giữa việc Thụy Điển được ủng hộ gia nhập NATO với việc Thổ Nhĩ Kỳ muốn trở thành thành viên EU. Tổng thư ký NATO cho biết, ông Erdogan và Kristersson đã phối hợp chặt chẽ để giải quyết "những quan ngại an ninh chính đáng" của Thổ Nhĩ Kỳ.

"Thụy Điển đã sửa đổi hiến pháp, luật pháp, mở rộng đáng kể hoạt động chống khủng bố nhằm vào lực lượng người Kurd và khôi phục xuất khẩu vũ khí sang thổ Nhĩ Kỳ", ông Stoltenberg nêu một phần nỗ lực của Thụy Điển nhằm đáp ứng yêu cầu để có được sự ủng hộ của Ankara.

Thụy Điển và nước láng giềng Phần Lan nộp đơn gia nhập NATO từ năm ngoái, từ bỏ vị thế trung lập. Phần Lan được kết nạp hồi tháng 4 năm nay, trong khi Thụy Điển vấp phải sự phản đối của Thổ Nhĩ Kỳ.

Mỹ được cho là đã gây sức ép với Thổ Nhĩ Kỳ với tuyên bố, Ankara phải giải quyết vấn đề gia nhập NATO của Thụy Điển trước khi Mỹ đồng ý bán máy bay chiến đấu F-16 cho Ankara.

Nga giận dữ đáp trả

Những động thái gần đây của Thổ Nhĩ Kỳ đã vấp phải phản ứng mạnh của Nga.

"Đáng tiếc là chỉ trong vòng vài tuần Thổ Nhĩ Kỳ đã dần chuyển từ một nước trung lập sang một quốc gia không thân thiện", Viktor Bondarev, người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng Thượng viện Nga, nói với hãng tin TASS.

Quan chức này nêu ra một loạt động thái bị cho là "khiêu khích" của Thổ Nhĩ Kỳ như ủng hộ Ukraine, Thụy Điển gia nhập NATO, trả tự do cho các chỉ huy tiểu đoàn Azovstal của Ukraine bất chấp thỏa thuận rằng những người này phải ở lại Thổ Nhĩ Kỳ cho đến khi xung đột kết thúc.

"Hành động đó không khác một cú đâm sau lưng", ông Bondarev nói và cũng cho rằng các động thái này của Ankara là do sức ép từ NATO.

Theo ông Bondarev, lý do duy nhất NATO cần Thổ Nhĩ Kỳ là "kiểm soát eo Biển Đen, ổn định hoặc gây bất ổn khu vực Trung Đông". Ông Bondarev hối thúc Thổ Nhĩ Kỳ cân nhắc rời NATO và lập liên minh với Nga.