Cá tính Troussier, dấu ấn nhân tố mới và chờ đợi bất ngờ trước Iraq

Cá tính của HLV Philippe Troussier

Cho đến nay, cách dùng người của HLV Philippe Troussier đều nằm ngoài suy đoán. Trong 6 trận đấu đầu tiên dẫn dắt tuyển Việt Nam, với tính chất giao hữu và mục tiêu thử nghiệm, nhà cầm quân người Pháp liên tục xáo trộn lực lượng là điều hiểu được.

Mặc dù vậy, xáo trộn đồng nghĩa đội hình thiếu ổn định, lối chơi trúc trắc và kết quả không đáp ứng được kỳ vọng vốn được nâng lên tầm cao mới sau kỷ nguyên Park Hang Seo. Hệ quả là tranh cãi, ý kiến trái chiều và áp lực đè nặng từ dư luận.

Chiều ngược lại, mọi ý kiến bảo vệ ông Troussier đều có thể trở thành thiếu cơ sở, thậm chí là bao biện, nếu đội tuyển Việt Nam khởi đầu chiến dịch vòng loại World Cup 2026 khu vực châu Á không như ý.

Đơn giản, kết quả là thước đo cho huấn luyện viên. Hơn 8 tháng thử nghiệm có thể chưa đủ căn cứ "luận tội", song một trận đấu chính thức nằm trong mục tiêu hàng đầu của đội tuyển quốc gia (ĐTQG) là câu chuyện khác.

Bất chấp tình hình nóng ran như vậy, HLV Troussier vẫn kiên trì với lối chơi cầm bóng cùng những quyết định nhân sự không ai đoán được. Ở giai đoạn tập trung chuẩn bị cho chuyến hành quân đến Philippines, mỗi khi HLV người Pháp công bố chốt danh sách, mặt báo lại xuất hiện dòng tít theo kiểu "trò cưng của ông Troussier chia tay đội tuyển".

Nguyên do là không ít cầu thủ trong số bị loại là học trò của HLV Troussier trong thời gian ông dẫn dắt đội tuyển U19 Việt Nam trước đây, cũng như được trao khá nhiều cơ hội trong 6 trận giao hữu thử nghiệm. Như vậy, không hề có khái niệm "trò cưng" trong cách dùng người của vị chiến lược gia người Pháp.

Ngoài ra, có những cầu thủ là trụ cột dưới thời người tiền nhiệm cũng không được HLV Troussier triệu tập vì nhiều lý do khác nhau. Điều đó cho thấy, sự lựa chọn của vị chiến lược gia người Pháp rõ ràng bên cạnh trình độ còn dựa trên phong độ, thể trạng như chính nhà cầm quân này từng nói rõ.

Bất ngờ hơn nữa là bước vào trận đấu với Philippines, HLV Troussier lại cất Quế Ngọc Hải, Đỗ Hùng Dũng, Nguyễn Hoàng Đức, Nguyễn Văn Quyết..., những cầu thủ có thể ví như rường cột tại ĐTQG.

Trong đội hình xuất phát, các cầu thủ non kinh nghiệm, bị hoài nghi vì chưa thể hiện được nhiều trong các đợt tập trung trước đây, hoặc là cả hai, được sử dụng. Điển hình là hai vị trí nắm giữ trục hành lang trái của cầu thủ chạy biên Võ Minh Trọng và trung vệ lệch Phan Tuấn Tài.

Bước sang hiệp hai của trận đấu, quãng thời gian tuyển Việt Nam nhiều thời điểm trải qua tình thế "ngàn cân treo sợi tóc", HLV Troussier vẫn có những quyết định thay người sẽ bị cho là điên rồ nếu Philippines ghi bàn gỡ hòa. Đó là tung thêm những cầu thủ còn rất non là Hồ Văn Cường (20 tuổi) và Nguyễn Đình Bắc (19 tuổi) vào sân.

Chưa vội bàn đến kết quả, HLV Troussier quá hiểu tính chất quan trọng của trận đấu này. Tinh thần cầu thủ, thái độ dư luận và kể cả cục diện bảng đấu đều được định hình sau cuộc chạm trán Philippines.

Trong bối cảnh giông tố luôn có thể ập đến như thế, vị chiến lược gia người Pháp vẫn sẵn sàng đương đầu thử thách bằng cách sử dụng đội hình lạ lẫm và mang đậm màu sắc cá nhân. Điều đó cho thấy cá tính và bản lĩnh của một nhà cầm quân lão luyện.

Lối chơi cầm bóng thành hình

Bây giờ bàn đến kết quả. HLV Troussier thừa nhận tuyển Việt Nam đã gặp may mắn để thắng được Philippines. Bất cứ ai theo dõi trực tiếp trận đấu hẳn nhiên đã trải qua những phút giây thót tim cho đến khi Đình Bắc ghi bàn ấn định tỷ số 2-0 ở phút bù giờ thứ tư ở hiệp 2.

Thắng chật vật đối thủ dưới cơ càng chẳng đáng được tung hô hay tự hào. Đó là lập luận dễ dàng tìm thấy trên các diễn đàn bình luận về đội tuyển Việt Nam sau trận mở màn chiến dịch vòng loại World Cup 2026.

Tuy nhiên, nếu quan sát rộng, đội tuyển Việt Nam đạt nhiều mục tiêu hơn là một trận thắng. Ngoài 3 điểm giành được để leo lên vị trí thứ hai trên bảng xếp hạng, tạm thời chiếm lấy ưu thế  trước Indonesia, HLV Troussier còn bảo toàn được lực lượng để sẵn sàng cho cuộc tiếp đón Iraq vào 19h00 ngày 21/11.

Cần lưu ý, đội tuyển Việt Nam hành quân đến Manila (Philippines) không phải với lực lượng hùng hậu và sung mãn nhất, với nhiều cầu thủ chưa đạt 100% thể trạng. Không chỉ vậy, sân Rizal Memorial sử dụng mặt cỏ nhân tạo, vốn nguy cơ gây chấn thương cao hơn.

Thế nên, việc sử dụng đội hình nhiều cầu thủ trẻ nhưng vẫn đạt được mục tiêu đề ra là kết quả chấp nhận được. Philippines không hề yếu tới mức tuyển Việt Nam có thể "ăn tươi nuốt sống". Trong 4 lần chạm trán đối thủ này dưới thời HLV Park Hang Seo, tuyển Việt Nam có 3 trận thắng với tỷ số sát nút và một trận thắng 4-2.

Về mặt lối chơi, không thể phủ nhận còn những sơ suất và trúc trắc trong cách vận hành. Dù vậy, phong cách kiểm soát đang dần thành hình và có định hướng rõ ràng. 90 phút tại Rizal Memorial, tuyển Việt Nam may mắn không phải nhận bàn thua, nhưng đáng ra có được nhiều bàn thắng hơn nếu những tiền đạo dứt điểm sắc nét hơn.

Hai pha dứt điểm ở phút 26 và 63 của Tuấn Hải, cũng như cú vô lê vọt xà trong gang tấc của Văn Toàn ở phút 32 đều đến từ những pha ban bật nhiều chạm, phối hợp nhịp nhàng và dàn xếp mạch lạc của các cầu thủ áo đỏ.

Số liệu thống kê cũng phần nào phản ánh lối chơi cầm bóng của tuyển Việt Nam. Trên sân Rizal Memorial, Những chiến binh sao vàng cầm bóng 62%, tung ra 644 đường chuyền với tỷ lệ chính xác 91%. Những số liệu này bên phía đội chủ nhà lần lượt là 38%, 319 và 76%.

Trái bóng chủ yếu được luân chuyển bên phần trái của đội hình, hướng tấn công chính của tuyển Việt Nam. Trung vệ lệch trái Phan Tuấn Tài chính là điểm kết nối trong khâu cầm bóng và phát triển tấn công. Tuấn Tài chính là cầu thủ thực hiện nhiều đường chuyền nhất trận đấu, với 91 đường chuyền và tỷ lệ chính xác 85%.

Trong top 5 cặp cầu thủ chuyền bóng cho nhau nhiều nhất, Tuấn Tài hiện diện ở 3 cặp, bao gồm phối hợp với trung vệ giữa Bùi Hoàng Việt Anh (40 đường chuyền cho nhau), với tiền vệ trung tâm nghiêng sang trái Tuấn Anh (35) và với cầu thủ chạy cánh trái Võ Minh Trọng (27).

Biểu đồ chạm bóng của Tuấn Tài cũng cho thấy cầu thủ này có xu hướng dạt biên nhiều hơn so với Nguyễn Thanh Bình, trung vệ lệch còn lại của tuyển Việt Nam. Thực tế có những tình huống Tuấn Tài là người leo biên hỗ trợ tấn công chứ không phải Minh Trọng, đơn cử như đường chuyền ngang cực hay để Văn Toàn dứt điểm.

Dấu ấn từ nhân tố mới

Cần nhấn mạnh lại rằng, Minh Trọng và đặc biệt là Tuấn Tài đều bị hoài nghi trong "giai đoạn thử nghiệm" của HLV Troussier. Ở trận đấu đội tuyển Việt Nam thua 0-6 Hàn Quốc, có thể nói Tuấn Tài còn phải trải qua 90 phút ác mộng.

Dù vậy nhà cầm quân người Pháp vẫn đặt trọn niềm tin vào bộ đôi này và sự quyết đoán ấy đã phát huy hiệu quả, với hàng loạt pha lên bóng chất lượng và đầy hứng khởi bên cánh trái. Đây chính là điểm nhấn lớn nhất trong dấu ấn dùng người của HLV Troussier.

Ngoài bộ đôi Tuấn Tài - Minh Trọng, những cầu thủ khác cũng phát huy được hiệu quả khi được HLV Troussier trao niềm tin là Văn Toàn, Thái Sơn hay Đình Bắc. Trong các tiền đạo "cứng" của tuyển Việt Nam trong đợt tập trung này, Văn Toàn bị xem yếu thế.

Chân sút đang khoác áo Nam Định cũng không có phong độ cao và chưa bao giờ sắm vai "nhân vật chính". Ánh đèn sân khấu luôn hướng đến những cộng sự của anh. Nhưng tại Rizal Memorial, Văn Toàn là cầu thủ thi đấu nổi bật nhất.

Thái Sơn lại là tài năng trẻ sáng giá của đội Thanh Hóa. HLV Velizar Popov từng so sánh tiền vệ này với Gundogan thời còn khoác áo Man City. Mọi so sánh là khập khiễng nhưng sự liên tưởng từ chính ông thầy trực tiếp này phản ánh tầm ảnh hưởng của Thái Sơn tại đội bóng xứ Thanh.

Tại ĐTQG, Thái Sơn chưa thể là sự lựa chọn hàng đầu nếu đặt cạnh Hùng Dũng, Hoàng Đức, Tuấn Anh. Tuy nhiên, trước Philippines, HLV Troussier đã trao cơ hội cho Thái Sơn đá cặp với Tuấn Anh. Cách xếp đặt này tạo ra sự bổ sung hợp lý cho vị trí xung yếu nhất trên sân.

Bên cạnh Tuấn Anh khéo léo, uyển chuyển, an toàn đã có Thái Sơn trực diện, tích cực tranh chấp và sẵn sàng mạo hiểm bằng cách tung ra những đường chuyền táo bạo.

Bàn thắng mở tỷ số của Văn Toàn được khởi phát từ cú phất bóng chất lượng của tiền vệ này. Thống kê cũng chỉ ra, Thái Sơn là cầu thủ tung ra nhiều đường chuyền vào 1/3 cuối sân nhất trên sân, với 16 đường chuyền.

Ở hàng phòng ngự, bộ đôi Thanh Bình và Việt Anh mạnh mẽ trong các pha không chiến (toàn thắng cả 4 tình huống không chiến) và hoàn thành tốt nhiệm vụ luân chuyển bóng, với tỷ lệ chuyền bóng chính xác trên dưới 90%, cao nhất toàn đội.

Trong một trận đấu hàng thủ Việt Nam không có cả thủ lĩnh Quế Ngọc Hải và chuyên gia phân phối bóng Duy Mạnh, kết quả như vậy cộng với việc giữ sạch lưới là chấp nhận được.

Dấu ấn cuối cùng là sự xuất hiện và tỏa sáng của Đình Bắc, cầu thủ trẻ nhất trong danh sách triệu tập lần này. Cái ôm thật chặt của ông thầy 68 tuổi và cậu học trò 19 tuổi sau bàn ấn định chiến thắng 2-0 là khoảnh khắc nhiều ý nghĩa.

Áp lực khủng khiếp được giải tỏa, cho cả HLV Troussier lẫn đội tuyển. Các cầu thủ trẻ, các nhân tố mới, các cầu thủ bị hoài nghi cũng được tiếp thêm sự tự tin.

Và tất cả sẵn sàng cho cuộc tiếp đón Iraq, đối thủ mạnh nhất bảng F. Không ai tắm hai lần trên một dòng sông. Iraq ở đẳng cấp khác so với Philippines. Với cá tính của HLV Troussier, đội tuyển Việt Nam hứa hẹn thể hiện bộ mặt khác.

Suy cho cùng, đoàn quân áo đỏ chưa bung hết sức tại Manila và sẽ không có chuyện rập khuôn đội hình lẫn lối chơi tại Mỹ Đình. Tất nhiên, vị chiến lược gia người Pháp vẫn phải vận dụng tối ưu sức mạnh của Chiến binh sao vàng để hướng đến kết quả tốt nhất có thể. Bất ngờ vẫn đang chờ đợi ở phía trước!