Giải Nobel Vật lý 2023 vinh danh 3 nhà khoa học

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển ngày 3/10 đã quyết định trao giải Nobel Prize Vật lý năm 2023 cho 3 nhà khoa học gồm Pierre Agostini, Ferenc Krausz và Anne L'Huillier "vì các phương pháp thí nghiệm tạo ra xung ánh sáng atto giây để nghiên cứu động lực học electron trong vật chất".

Các nhà vật lý đoạt giải Nobel năm 2023 đã tạo ra những tia sáng đủ ngắn để chụp được những bức ảnh chuyển động cực nhanh của các electron. L'Huillier phát hiện ra một hiệu ứng mới từ sự tương tác của ánh sáng laser với các nguyên tử trong chất khí. Agostini và Krausz đã chứng minh rằng hiệu ứng này có thể dùng để tạo ra những xung ánh sáng ngắn hơn khả năng có được trước đây.

Năm 2022, giải Nobel Vật lý đã xướng tên 3 nhà khoa học gồm Alain Aspect thuộc Đại học Paris - Saclay, nhà vật lý thực nghiệm người Mỹ John Clauser và nhà vật lý lượng tử người Áo Anton Zeilinger.

Họ được vinh danh nhờ "thí nghiệm với các photon vướng mắc đã chứng minh sự vi phạm bất đẳng thức Bell và mở đường cho khoa học thông tin lượng tử".Theo đánh giá của Viện Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, nghiên cứu của các nhà khoa học này cho phép đào sâu nghiên cứu và có thể mở đường cho công nghệ thực nghiệm mới.

Nobel Vật lý là giải thưởng Nobel thứ hai được công bố, sau giải thưởng trong lĩnh vực y tế.

Ngày 2/10, hai nhà khoa học mang quốc tịch Mỹ là Katalin Karikó và Drew Weissman đã được vinh danh là người chiến thắng giải Nobel Y Sinh năm 2023 vì những nghiên cứu của họ liên quan đến việc sửa đổi nucleoside cơ sở cho phép phát triển vaccine mRNA hiệu quả chống lại đại dịch Covid-19. 

Giải thưởng Nobel ra đời cách đây 120 năm do nhà phát minh Thụy Điển Alfred Nobel khởi xướng, trao giải cho các hạng mục Y học, Vật lý, Hóa học, Văn học và Hòa bình và giải Nobel Kinh tế mới được bổ sung sau này.

Giải thưởng có phần thưởng tiền mặt trị giá 11 triệu kronor Thụy Điển (1 triệu USD).

Sau giải Nobel Vật lý, chủ nhân của giải Nobel Hóa học sẽ lộ diện vào ngày 4/10. Tiếp đến lần lượt là giải Nobel Văn học (5/10), Hòa bình (6/10) và cuối cùng là Kinh tế (9/10).